Tekstil Elyafının Özellikleri
Tekstil endüstrisinde elyaf denildiğinde, bir biri üzerine bükülebilmeye, katlanmaya, eğrilmeye ve kırılmadan kıvrılmaya aynı zamanda çekmeye karşı koyma ve elastikiyet gibi özelliklere de sahip olması gereken hammaddelerdir
Renk
Tekstil hammaddesi olarak kullanılacak olan liflerin renginin mümkün olduğunca açık olması tercih edilir. Bunun nedeni ileriki işlemlerde renklendirilecek olan tekstil mamul veya yarı mamullerinin istenen rengi tam olarak verebilmesidir.
Uzunluk
İpliğin dayanıklılığı başta olmak üzere pek çok özelliği üzerinde etkili olan bir özeliktir. Her hangi bir liften iplik yapılabilmesi için bir birlerinin üzerine sarılabilecek uzunlukta olmaları gerekir.
İncelik
Elyafın uzunlukla birlikte en önemli özelliği inceliktir. İncelik lifin enine kesitinin büyüklüğü ve biçimine bağlıdır. Tekstil liflerinin enine kesitleri genellikle yuvarlağa yakındır.
Bir ipliğin numarası kendisini oluşturan liflerin incelikleri belirler. Dolayısıyla ince bir iplik elde etmek için ince elyaf kullanılmalıdır. İplik kesitindeki liflerin sayısı flam olarak ifade edilir.
Lif inceliğinin tanımlanması için numaralandırma sistemlerinden yararlanılır.
İplik numaralandırma sistemleri genel olarak ikiye ayrılır.
Uzunluk esasına göre yapılan numaralandırma sistemlerinde yaygın olarak kullanılan sistem Numara metrik’tir (Nm).
Nm: 1g ağırlığındaki ipliğin metre olarak gösterildiği uzunluktur
Ağırlık esasına göre yapılan numaralandırma sistemlerinde ise yaygın olarak kullanılan sistemler denye ve teks’tir.
Denye; 9000 metre uzunluğundaki lif veya ipliğin kaç gram geldiğinin ifadesidir.
Teks; 1000 metre uzunluğundaki lif veya ipliğin kaç gram geldiğinin ifadesidir.
Esneklik
Elyaf doğal haldeyken her hangi bir kuvvetle çekildiğinde kopmadan önce az veya çok uzayarak çekim kuvvetine karşı koymaya çalışır.
Parlaklık
Parlaklık, genel olarak maddenin üzerine gelen ışığı yansıtma kabiliyeti ile ilgili bir özelliktir. Bütün maddeler ışık kaynaklarından gelen ışığı aynı şekilde alırlar ancak yüzeylerine bağlı olarak farklı şekillerde yansıtırlar. Buna bağlı olarak elyaf parlaklığı da lif yüzeyinin ışığı yansıtma özelliğinin sonucudur.
© TUFAN ATA TÜRKYILMAZ
